De GH2 controle kleppen hebben twee instellingen, hoog en laag. Tijdens het opstijgen wisselen de instellingen van de kleppen ongeveer 15 maal. Tijdens het opstijgen levert de externe brandstoftank vloeibaar zuurstof en waterstof aan de motoren.
Terwijl de motoren brandstof verbruiken raakt de brandstoftank steeds minder vol en ontstaat er een lege ruimte. Om deze ruimte op te vullen met vloeibaar waterstof (LH2) zetten de motoren het LH2 om in een vergaste vorm van waterstof en pompen dit terug naar de externe brandstoftank. Het doel van de GH2 controle kleppen is om de stroom te reguleren van het terug vloeiende waterstofgas.
Om de motoren van de spaceshuttle correct te laten werken en voor de stevigheid van de externe brandstoftank, wordt de LH2 tank onder een druk van 33 psi gehouden. Mocht er één klep uitvallen dan kunnen de andere twee dit compenseren door de klep op de instelling hoog of laag te zetten. In sommige gevallen kunnen de kleppen de druk niet meer regelen en kan de druk oplopen tot 35 psi. In dat geval kan er een veiligheidsklep in de tank opengezet worden om de druk te verlagen.
De beschadiging aan de GH2 Controle Klep
Tijdens spaceshuttle Endevour's missie STS-126 in november 2008 bemerkte de vluchtleiding dat het waterstofgas uit één van de motoren sneller stroomde dan normaal. Om dit te compenseren werd de gas stroom in de twee andere kleppen verminderd en leverde dit tijdens de lancering verder geen problemen op.
Na de landing werden de motoren nagekeken en ontdekte de technici dat de gas klep met het probleem gescheurd was en ontbrak er een klein stukje op de sproeikop. Deze kop dient als een sprinkler installatie voor het waterstofgas.
De beschadigde klep werd van de Endeavour losgemaakt en overgebracht naar Vacco (de leverancier) voor demontage. Deze stuurde de klep op naar Boeing Co. in Huntington. Californië, waar de technici tot de conclusie kwamen dat de scheur veroorzaakt was door metaalmoeheid.
De vraag is nu of de beschadigde sproeier, of sproeiers:
1) Een waterstof gasleiding kunnen beschadigen met als gevolg een drukverlies in de externe tank.
2) Door overdruk in de waterstof tank de veiligheidsklep wordt geopend waarbij er waterstof in het zuurstofrijk compartiment terecht kan komen.
Tijdens de spaceshuttle luchtwaardigheid vergadering van 3 februari besloten de managers dat er meer onderzoek nodig was aan de controle kleppen voordat er gelanceerd kan worden.
Sindsdien is er een team van experts samengesteld die moeten onderzoeken waardoor de metaalmoeheid ontstaan is. Als onderdeel van hun onderzoek zijn de controle kleppen en reserve kleppen van al de drie de spaceshuttles uitgebreid onderzocht. Het resultaat van deze inspecties zijn nog niet bekend.
Het team onderzoek ook het risico voor de spaceshuttle mocht er weer een stuk van de sproeier afbreken. De botstesten worden gedaan bij verschillende onderzoekscentra van de NASA waaronder bij het Glenn Research Center, Cleveland; Stennis Space Center, Miss.; White Sands Test Facility, Las Cruces, N.M. Daarnaast doen technici van het Marshall Space Flight Center, Huntsville, testen met computermodellen om te onderzoeken waardoor de metaalmoeheid wordt veroorzaakt.
Bron: NASA / Space.Cweb.NL |