In den beginne van het ruimtetijdperk was ruimtevaart onzeker. Veel raketten ontploften en satellieten faalden. De ingenieurs probeerden maar wat uit om dit te voorkomen. Langzaam verschoof dit: kennisgebieden werden uitgebreid, en de komst van computers maakte het mogelijk om betere modellen door te rekenen. Het geld en de benodigde tijd die in een project gestopt moesten worden, werden steeds minder. De ingenieurs kwamen vast te zitten op het pad dat ingeslagen was: het pad van zekerheid. Wie gaat er nou risico nemen, als het probleem al eens opgelost is?
Iemand die dit te gemakkelijk denkt, vergeet dat door de tijd heen meer oplossingen beschikbaar komen. Dus de standaardoplossing is wellicht niet meer de beste. Er is iets nodig om deze traditie te doorbreken!
Of beter gezegd: iemand. Op allerlei vlakken wordt de motivatie groter om goedkoper in de ruimte te komen, en terug te keren naar Aarde. Met de huidige lanceerders is dit gewoonweg niet mogelijk. Ze slurpen stuwstof, en zijn bekleed met een zware laag hittetegels zodat de passagiers niet levend verbranden. Het ongeluk met de Columbia heeft nu toch wel duidelijk gemaakt dat hittetegels erg kwetsbaar zijn. Door de grote hoeveelheid fouten in het ontwerp is de shuttle veel duurder uitgevallen dan gepland, en kon hij bovendien minder vliegen als gepland.
Vanuit de grote ruimtevaartorganisaties hoef je zo'n initiatief niet snel te verwachten. Zij zitten vast op een gekozen pad geketend door bureaucratie, enkel gedreven door het bijeenrapen van geld van de overheid. En deze kiest voor zekerheid! Alleen met veel tijd en energie kan dit doorbroken worden.
Er is dus een nieuwe generatie nodig om een impuls te geven aan de ruimtevaart, of beter gezegd aan het goedkoper betreden van de ruimte. Niet betaald door overheden, maar gedreven om te presteren. Dan kan de gewone mens, de amateur, naar de ruimte.
Ruimtetoerisme. In 2001 is de eerste generatie van start gegaan, ingezet door Space Adventures. Het aantal ruimtetoeristen is nogal beperkt: Dennis Tito (2001), Mark Shuttleworth (2002) en onlangs Greg Olsen. Voor deze generatie zijn er twee voorwaarden: veel geld en tijd. Het ticket kost twintig miljoen dollar, en het kost maanden training om de ruimte in te mogen. Deze training is deels vergelijkbaar met die van de echte kosmonauten. Helaas staan de Russische autoriteiten de vluchten van Space Adventures enkel toe voor extra geld om hun ruimteprogramma te financieren, en moeten de Amerikanen de vluchten gedogen omdat de Russen net zoveel baas zijn in het ISS als de Amerikanen. Bij Space Adventures wordt gebruik gemaakt van bestaande technologie. De Russische Soyuz gebruikt voor de meerdaagse vlucht naar het internationale ruimtestation ISS. Geen wonder dat dit alles de prijs zo hoog maakt.
Pioniers als Burt Rutan van het bedrijf Scaled Composites ontwerpen daarom zelf een voertuig. Met zijn nodige ervaring in het ontwerpen van vliegtuigen kreeg hij het voor elkaar een bemand testvoertuig te bouwen, dat niet alleen goedkoop is in het lanceren, maar ook binnen twee weken opnieuw gelanceerd kan worden. Door dit initiatief kan de ruimtetoerist van de tweede generatie over een paar jaar de ruimte in. Een kaartje kost slechts $200.000, en er zijn maar een paar dagen nodig voor medische keuring. Een aantal cruciale veranderingen maakt deze reis veel goedkoper.
Het gebruik van kunstof maakt het voertuig licht. Op deze manier kan veel stuwstof bespaard worden. Door erg vroeg af te remmen wordt de bekende warmtestroom van de space shuttle tijdens de terugkeer sterk beperkt en zijn er dus geen hittetegels nodig. Het testvoertuig, de SpaceShipOne, werd gelanceerd vanaf een speciaal draagvliegtuig, de White Knight. Het gebruik van een draagvliegtuig zorgt er voor dat er veel minder zuurstof meegenomen hoeft te worden voor de verbranding van brandstof. Bovendien kon SpaceShipOne zo vanaf een hoogte van vijftien kilometer gelanceerd worden. De atmosfeer is hier bijna tien keer zo dun, dus de luchtweerstand is veel lager. Wederom wordt er hierdoor veel brandstof bespaard.
Het resultaat van de geslaagde testmissie "demonstreerde dat de grenzen van de ruimte eindelijk open staan voor ondernemingen" en verbrak de mythe dat bemande ruimtevaart enkel mogelijk is voor grote ruimtevaartorganisaties. In 2008 wil Scaled Composites via Virgin Galacticde eerste vlucht te maken met toeristen.
Voor de gewone toerist is de kostprijs van een ticket vaak nog veel te hoog. De huidige techniek is nog niet in staat om veel goedkoper te lanceren. Niettemin is het slechts een kwestie van tijd voordat iedereen vakantie in de ruimte kan houden. Het is de verwachting dat over een paar jaar de prijs van een ticket zal dalen tot twintig duizend dollar. Uit onderzoek blijkt dit al een prijs te zijn die velen willen betalen voor een kaartje naar de ruimte. Dan is het haalbaar om ruimtehotels te bouwen waarin de toerist ten volle kan genieten van de mogelijkheden in de ruimte. De ruimte zal dan echt openstaan voor iedereen!
( Van onze vaste columnist, Bert Swart )
Meer columns van Bert Swart:
- Nut van de ruimtevaart
- De raket
- Weer naar de Maan
|