( PD0RKC / redactie, 18 Aug 2006 )
[ radioamateur ] -
129872 maal gelezen.
|
|
Naast ruimtevaart en technologie nieuws brengen we ook regelmatig berichten uit het land van de (gelicencieerde) radio amateurs die zich bezig houden met communicatie via ruimtevaart technieken. Op 12 december 1961 werd er door een groep radio enthousiasten uit Californië, samen met de Amerikaanse luchtmacht, de eerste OSCAR (Orbiting Satellites Carrying Amateur Radio) satelliet gelanceerd vanaf de Vandenberg luchtmachtbasis. Het enorme succes van deze eerste satelliet voor radio amateurs leidde tot de oprichting van de Amateur Satellite Corporation (AMSAT).
|
Toen de spaceshuttle in 2004 werd uitgerust met (amateur) radio zend/ontvanger konden bemanningsleden tijdens de ruimtevlucht spreken met radioamateur over de gehele wereld. In samenwerking met de AMSAT werd het SAREX (Space Amateur Radio Experiment) programma opgezet. Met dit programma was het voor leraren, studenten, ouders en verenigingen mogelijk om rechtstreekse vragen te stellen aan de astronauten en zo het werken voor ruimtevaart meer bekendheid te geven.
Inmiddels heet het SAREX programma ARISS (Amateur Radio on the International Space Station) en zoals de naam al doet vermoeden is de radio- zend/ontvanger aanboord het ruimtestation ISS. Scholen over de gehele wereld hebben regelmatig contact met de bemanning van het ruimtestation en kunnen vragen stellen. Ook Nederlandse scholen doen hier aan mee.
Veel van de bemanningsleden aanboord het ruimtestation zijn ook radioamateurs, wat voor hen een afleiding is van de dagelijkse sleur van het station en ze de mogelijkheid geeft om met andere mensen te spreken. Één van onze speciale reporter, PD0RKC (Cor), begeleid zulke schoolcontacten en heeft regelmatig contact met de bemanning van het ISS.
Sinds kort is de bemanning van het ruimtestation ook gestart met een experiment met SSTV (Slow-Scan Television) waardoor ze nu ook beelden vanuit het ruimtestation kunnen uitzenden.
Slow-Scan Televisie (SSTV) is uitgevonden in 1957 door Copthorn Macdonald, die ook de videocamera (Westinghouse 7290 vidicon) heeft uitgevonden. In 1960 kreeg hij van de Federale Radio Controledienst (FCC) toestemming om te experimenteren met SSTV.
Een normale televisie uitzending heeft enkele megahertz bandbreedte nodig om het signaal te kunnen oversturen terwijl SSTV genoegen neemt met een aantal kilohertz aan bandbreedte. Het is onmogelijk om 30 beelden van 525 lijnen in deze beperkte bandbreedte te versturen dus ontwikkelde Macdonald een nieuwe TV standaard, SSTV. De eerste SSTV uitzendingen gebruikte slechts een bandbreedte van 1500 tot 2300 Hz, breed genoeg om de grijswaarden tussen zwart en wit weer te geven.
De eerste schermen waren raderachtige display’s met een traag fosforscherm. Het eerste beeld werd in 8 minuten verstuurt en kwam vaag, maar herkenbaar, over. Om kleuren te kunnen uitzenden moest hetzelfde plaatje driemaal, één keer in rood, groen en blauw, worden uitgezonden. De ontvanger maakte dan een foto van de drie plaatjes, elk met rood, groen en blauw filter, om de kleuren van het plaatje te reproduceren.
Vandaag ten dag wordt er gebruik gemaakt van CCD camera’s en computer met geluidskaart om de beelden te ontvagen en te versturen. SSTV is echter niet geschikt om bewegende beelden te ontvangen. Een zwart/wit plaatje ontvangen kost ongeveer 7 seconden en een kleuren plaatje van 320x256 duurt ongeveer twee minuten.
Je kunt de experimentele SSTV uitzendingen vanuit het Internationaal ruimtestation met een eenvoudige rondstraalantenne ontvangen op 145.800 MHz (SSTV mode Robot 36) en met een PC, geluidskaart en geschikte (gratis) software (bv. MMSSTV, ChromaPIX, etc) en zelf omzetten in zichtbare beelden. Het is nog wel in experimentele fase en zal niet altijd beschikbaar zijn. De meeste kans maak je wanneer het ISS in een baan over Moskou komt.
More Information (English):
♦ Homepage PD0RKC (Cor)
♦ Amateur Satellite Corporation (AMSAT)
♦ Amateur Radio on the International Space Station (ARISS)
SOFTWARE (English):
♦ MMSSTV, Amateur Radio Freeware
|
|